اختلالات افسردگی در کودکان دغدغه بهداشت عمومی مهمی هستند زیرا اختلالاتی شایع بوده و منجر به عوارض بلند مدتی در زمینه رشد شناختی اجتماعی و روانی فرد می شوند. این اختلالات تقریباً ۲ تا ۳ درصد کودکان و تا ۸ درصد نوجوانان را مبتلا می کنند بنابراین شناسایی زودرس و دسترسی به مداخلات مبتنی بر شواهد نظیر درمان های شناختی و داروهای ضد افسردگی اهمیت اساسی دارد.
هر چند اختلال افسردگی در خانواده ها تکرار می شود این خطر در کودکانی که والدین شان افسردگی زود آغاز را تجربه کرده اند بیشتر است و مطالعات دوقلوها نشان داده است که افسردگی اساسی توارث پذیری متوسطی دارد (حدود ۴۰ تا ۵۰%) که این امر اهمیت عوامل استرس زای محیطی و رویدادهای ناگوار را به عنوان عوامل عمده اختلال افسردگی اساسی در کودکان مطرح می سازد. ویژگی های اصلی افسردگی اساسی در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان شباهت های چشمگیری نشان می دهد؛ اما تظاهران بالینی به میزان زیادی تحت تأثیر سطح رشد کودک یا نوجوان است.
اکثر کودکان و نوجوانان دچار اختلالات افسردگی نه اقدام به خودکشی می کنند و نه خود را می کشند. اما کودکان دچار افسردگی شدید اغلب افکار خودکشی دارند و خودکشی همچنان جدی ترین خطر افسردگی اساسی است. با این همه بسیاری از کودکان افسرده حتی افکار خودکشی هم ندارند و بسیاری از کودکان و نوجوانانی که رفتار انتخاری نشان می دهند اختلال افسردگی ندارند. شواهد همه گیرشناسی نشان می دهد که کودکان افسرده با افکار خودکشی فعال تکرار شونده اقدام قبلی دارند نسبت به کودکانی که فقط افکار انفعالی خودکشی را بیان می کنند بیشتر در معرض خودکشی موفق هستند.
اختلالات خلقی در کودکان و نوجوانان در طول دو دهه گذشته به میزان فزاینده ای بررسی شده اند و منجر به کارآزمایی های کنترل شده تصادفی چند مرکزی با حجم نمونه بزرگ نظیر مطالعه درمان افسردگی نوجوانان شد که شواهدی به نفع اثربخشی درمان شناختی رفتاری و نیز مهارکننده های انتخابی بازجذب را ارائه نمود. به علاوه وقتی این وجوه درمانی با هم تلفیق می شوند کارایی بیشتری حاصل می شود. افزایش شناسایی اختلالات افسردگی در کودکان پیش دبستانی بالینگران و محققین را به طراحی مداخلات روانی اجتماعی نظیر درمان تعامل والد-کودک و رشد هیجان واداشته که به طور اختصاصی هدف آن درمان این گروه سنی است.
تظاهر خلق آشفته و افسرده بسته به مرحله رشد متفاوت است. کودکان بسیار خردسال دچار افسردگی اساسی اغلب غمگین، بی حال یا بی احساس به نظر می رسند هرچند ممکن است این احساسات را به زبان نیاورند. نکته شگفت انگیز این است که توهمات شنوایی هماهنگ با خلق در کودکان خردسال دچار افسردگی اساسی ناشایع نیست. شکایات جسمانی نظیر سردرد و دل درد، ظاهر غمگین و کناره جو و عزت نفس پایین علائم همگانی تری هستند.
بیمارانی که در اواخر نوجوانی بوده و دچار انواع شدیدتر افسردگی هستند اغلب بی لذتی نافذ، کندی شدید روانی حرکتی، هذیان و حس درماندگی را بروز می دهند. علائمی که صرف نظر از سن و وضعیت رشد بسامد یکسانی دارند عبارت اند از افکار خودکشی، خلق افسرده یا تحریک پذیر، بی خوابی و کاهش توانایی تمرکز.
با این حال مسائل رشد بر تظاهر تمام علایم تأثیر می گذاردو برای مثال، بچه های کوچک غمگینی که به طور مکرر افکار خودکشی بروز می دهند، عموماً قادر به طرح نقشه ای واقعی برای خودکشی یا تبدیل افکارشان به عمل نیستند. خلق کودکان مخصوصاً در مقابل چندین عوامل استرس زای اجتماعی نظیر اختلاف خانوادگی مزمن، سوء رفتار و غفلت و شکست های تحصیلی آسیب پذیر است. بسیاری از بچه های کوچک مبتلا به اختلال افسردگی اساسی قبلاً قربانی سوء رفتار یا غفلت بوده اند و خانواده آن ها بار روانی اجتماعی بالایی دارند مانند بیماری روانی والدین، سوء مصرف مواد یا فقر.
کودکان دچار اختلالات افسردگی در محیط های مسموم ممکن است با کاهش استرس یا بیرون آمدن از آن محیط علایم افسردگیشان بهبود یابد. اختلالات افسردگی عموماً به صورت دوره ای تظاهر می کنند، هرچند ممکن است شروع آنها تدریجی باشد و ممکن است تا زمان بروز تخریب در روابط با همسالان و افت تحصیلی یا کناره گیری از فعالیت ها شناسایی نشوند. اختلال کم توجهی-بیش فعالی، اختلال نافرمانی مقابله جویانه و اختلال سلوک در مواردی که چندان هم ناشایع نیست همراه با دوره افسردگی اساسی بروز کنند.
خودکشی دومین علت مرگ در بین کودکان و نوجوانان است
در برخی موارد اختلالات یا آشفتگی های سلوک ممکن است در زمینه دوره افسردگی اساسی دیده شود و با بهبود دوره افسردگی از بین برود. برای تعیین اینکه رفتاری خاص (مثلاً تمرکز ضعیف، نافرمانی یا حملات قشقرق) قبل از دوره افسردگی وجود داشته داشته و ربطی به آن ندارد یا وقوع آن برای اولین بار است و با دوره افسردگی جاری ارتباط دارد، بالینگر باید ترتیب زمانی علائم را مشخص کند.
شواهد قابل ملاحظه حاکی است که اساس اختلالات خلقی در دوره کودکی همانند بالغین است و احتمالاً زیست شناسی عصبی آن حاصل تعامل عوامل آسیب پذیری ژنتیکی و عوامل استرس زای محیطی است.
کودک یا نوجوانی که به مرحله خودکشی رسیده است قطعاً آسیب های روحی زیادی دیده است. ممکن است این افراد قبل از اقدام به خودکشی صحبت ها یا تهدیدهایی انجام دهند که باید توسط اطرافیان و والدین جدی گرفته شود.
علل خودکشی در نوجوانان:
– کسب توجه
– اختلالات روانی و بیماری های روحی
– مشکلات خانوادگی
– اتفاقات شدید استرس زا
– تغییرات فیزیکی و ظاهری
– مرگ و از دست دادن نزدیکان
در صورتیکه نشانه های خودکشی در کودک یا نوجوان مشاهده کردید یا فرد تهدید به خودکشی کرد می بایست سریعاً به روانپزشک مراجعه کنید و فرد تحت مراقبت ها و درمان های روانپزشکی قرار گیرد. می بایست تهدیدهای خودکشی را در افراد کم سن و سال جدی گرفت. کلینیک روانپزشکی دی با پرسنل مجرب آماده مشاوره و درمان این بیماران است.
نظر بدهید
نظر بدهید