نوروفیدبک نوعي پسخوراند عصبی امواج مغزي می باشد. طبق يكي از اصول پايه سايبرنتيك، فرد نميتواند متغيري را كنترل نمايد مگر اطلاعات لازم از آن متغير را دريافت نمايد. اين اطلاعات را فيدبك مينامند.
در نوروفیدبک هدف اصلي بالابردن آگاهي شخص نسبت به آنچه در بدن و حتي مغزش به وقوع ميپيوندد و افزايش قدرت كنترل بر آن است. با ارائه اين تكنيك افراد فيدبكهاي واضح و مستقيمي را از سيستم فيزيولوژيشان دريافت ميدارند كه به آنها در كنترل عملكرد اين سيستم كمك مينمايد.
نوروفیدبک روشي ايمن و بدون درد است كه در طي آن حسگرهايي كه الكترود ناميده ميشوند، به سر بيمار متصل ميگردد.
در نوروفيدبك، براساس پروتكلهاي مشخص، بازخوردهاي مناسب در جهت رفع نابهنجاري امواج مغزي به بيمار ارائه ميشود. اطلاعات دريافتي توسط دو مانيتور جداگانه در اختيار بيمار و درمانگر قرار ميگيرند. در اين حالت هم بيمار و هم درمانگر قادر خواهند بود امواج مغزي بيمار را مشاهده كنند. در نتيجه فرايندهاي ناهشيار و غير ارادي (فعاليت امواج مغزي)، براي بيمار كاملاً محسوس ميگردد (از طريق مشاهده آنها در كامپيوتر) و بيمار با كمك درمانگر و ارائه محركهاي ديداري-شنيداري قادر خواهد بود امواج نابنهجار را دستكاري كرده و در طي جلسات درمان آنها را به حالت بهنجار تبديل كند.
در رايجترين روش مورد استفاده براي نوروفيدبك، بيمار در مانيتور خود يك بازي ويديوئي انجام ميدهد. البته بر خلاف بازيهاي رايج بيمار نبايد از دست خود استفاده كند بلكه اين كار را از طريق الگوي امواج مغزي خود انجام ميدهد. درمانگر در طول درمان، امواج مغزي و تحليل هاي صورت گرفته از آنها را در مانيتور خود مشاهده ميكند و جريان بازي را به گونهاي هدايت ميكند تا الگوي مناسب و بهنجار امواج مغزي فعال گردد. ايده اصلي درمان اين است كه مغز با مشاهده نابهنجاري امواج خود، ياد ميگيرد خود را اصلاح نمايد.
اين امر در روند درمان و بر اساس اصول يادگيري صورت ميگيرد. نوروفیدبک در درمان اختلالات زیادي از قبيل/ بيش فعالي و كمبود توجه، مشكلات توجه و تمركزي، اختلالات اضطرابي، ترک اعتیاد، حملات هراس، اختلالات حاد پس ضربه اي، مشکلات خواب، اختلال شخصیت وسواسی، سردردهاي ميگرني، حمله هاي صرعي، اختلالات یادگیری، سوء مصرف مواد و … به كار ميرود
در نتيجه پس از درمان با نوروفيدبك، مغز با مواجهه با مشكلات جديد و خارج شدن از نظم خود، نيازمند ماده دارويي خارجي نميباشد چرا كه ميتواند از طريق فرايند خودتنظيمي، نظم جديد خود را بدست آورد. «در واقع در دارودرماني به مغز ماهي دادهايم، درحاليكه در نوروفيدبك ماهيگيري ياد دادهايم»
مزيتهاي درمان تكنولوژيك نسبت به دارو درماني:
۱. نداشتن عوارض جانبي و اثرات سوء برخي داروها (از جمله اثرات سوء داروها کاهش انعطافپذيري مغز است)
۲. داشتن اثرات درماني پايدار
۳. بهبود بيماري در موارديکه دارودرماني تنها علائم را موقتا? از بين ميبرد، مانند AD/HD، وسواسهاي شديد، افسردهخويي و …
۴. تنظيم کل فعاليتهاي مغزدر حقيقت داروها به عنوان يك ماده خارجي سعي در تنظيم فعاليتهاي مغز دارند. بنابراين با قطع آنها، نظم ايجاد شده در مغز نيز از بين ميرود و مغز مجدداً براي اينكه تنظيم خود را به دست آورد نيازمند داروست. اين مسئله به عنوان اثر تنظيمي داروها شناخته ميشود در حاليكه هدف نوروفيدبك آموزش خودتنظيمي به مغز است و سعي دارد به مغز ياد دهد كه چگونه خود را تنظيم كند.
نظر بدهید