با توجه به شکایات بیماران وابسته به مواد افیونی از دردهای استخوانی، مفصلی، عضلانی، درد پاها و کمر درد در مرحله سندرم ترک و برای کمک به بیمار در جهت ادامه پرهیز، تسکین درد یا حداقل قابل تحمل ساختن درد، مهم است.
برای این هدف هرگز استفاده از مواد وابستگی آور نظیر ترامادول و ترکیبات کدئین دار توصیه نمی شود. انتخاب دارویی که دردهای بیمار را کاهش دهد و عوارض جانبی اندک داشته باشد ارجح است. متاسفانه در برخی مراکز و کلینیک های ترک اعتیاد از متادون برای کاهش درد و کمک به ترک اعتیاد استفاده می کنند و این دارو را به شکل های مختلف برای بیماران تجویز می کنند.
طبق گزارشات در برخی مراکز ایبوپروفن در این زمینه بیشتر تجویز شده است. ایبوپروفن از ضدالتهابی های غیر استروئیدی است که به شکل قرص های پوشش دار ۴۰۰-۳۰۰-۲۰۰ میلی گرمی در بازار دارویی ایران موجود است حداکثر دوز توصیه شده در شبانه روز ۳۲۰۰ میلی گرم و دوز معمول ۱۸۰۰-۱۲۰۰ میلی گرم است.
عارضه مهم ایبوپروفن عوارض گوارشی است که برای کاستن آن مصرف دارو با شیر یا وسط غذا توصیه می شود.
طرفداران مصرف بی حساب و کتاب متادون کتب غربی را به عنوان مدرک ارائه می کنند که درمان استاندارد مواد افیونی را متادون می داند. حال آنکه در اروپا و آمریکا تنها ماده افیونی مورد مصرف هروئین است. برخی از پزشکان در موارد بسیار خاص در درمان افراد وابسته به هروئین استفاده از متادون را توصیه می کنند اما قریب ۵۸% معتادان در کشور ما تریاک مصرف می کنند.
بخشی از آنها نیز مصرف کنندگان سبک محسوب می شوند، هرگز منطقی و علمی به نظر نمی رسد که مصرف کننده یک گرم تریاک در روز با متادون درمان شود، کاری که متأسفانه در بعضی از مراکز خصوصی ترک اعتیاد بدان عمل می شود در حالی که نمونه های فراوانی از درمان با آمی تریپ تیلین و کلوئیدین در مصرف کنندگان حتی سنگین تر تریاک وجود دارد و اگر عود بالاست نه به علت روش غلط بازگیری بلکه به علت عدم استفاده از روش های روان درمانی و پیگیری درمان است.
توصیه ی برخی از پزشکان این است که متادون فقط در موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:
– بیماران معتاد به هروئین تزریقی
– بیمارانی که مقادیر بالای هروئین را به شکل غیر تزریقی مصرف می کنند و هر لحظه در معرض تبدیل به شکل تزریقی ماده قرار دارند.
– مصرف کنندگان تریاک با مقادیر بسیار بالا که سابقه ترک های مکرر داشته اند
– زنان مصرف کننده با دوزهای بالا در دوران بارداری
– بیمارانی که مشکلات حاد جسمی دارند
تجویز متادون باید می بایست توسط روانپزشک صورت گیرد و بیمار باید متادون را در مرکز درمانی مصرف نماید.
اهداف استفاده از متادون:
– قرار دادن فرد معتاد در یک وضعیت ایمن و کنترل شده
– کاهش استفاده از مواد مخدر غیر قانونی
– تثبیت خلق
– کاهش اثر ذهنی مواد افیونی
– کاهش خود درمانی
– فراهم کردن انگیزه برای درمان اساسی
مزیت های متادون:
– افزایش باقی مانده در برنامه درمانی
– بهبود وضعیت جسمانی
– کاهش فعالیت جنایی
– افزایش ثبات در ارتباطات بین فردی
– کاهش میزان ابتلا به ایدز
– کاهش خطر ایست قلبی
متادون در زمینه ی برنامه ای که فراهم کننده خدمات فشرده روانی-اجتماعی و طبی و قابلیت انعطاف در دوز باشد، مؤثر است.
سم زدایی کوتاه مدت با متادون:
– سم زدایی کوتاه مدت با متادون به صورت بستری یا سرپایی اجرا می شود.
– 3-2 روز اولیه بیمار با دوز تجویزی متادون تثبیت می شود.
– نخستین روز دوز اولیه ۲۰-۱۵ میلی گرم (قرص های سفید ۵ میلی گرمی ۳ عدد یا ۴ عدد یا شربت هر سی سی پنج میلی گرم) است.
– اگر این دوز علایم ترک را فروننشاند ۱۰-۵ میلی گرم دیگر، ساعتی بعد داده می شود.
– در بیمارانی که علایم سندرم ترک نشان دهند، کاهش آهسته تر انجام می شود.
سم زدایی دراز مدت با متادون:
– برنامه دراز مدت اجازه استفاده از متادون ۱۸۰ روزه را می دهد.
– بعد از اینکه بیمار روزی دوز متادون تثبیت شده، دوز بتدریج در عرض ۶ ماه کاسته می شود.
پس از تثبیت درمان انواع رژیم های مسمومیت زدایی وجود دارد. در مرحله کاهش معمولاً دوز متادون هر هفته کاسته می شود. مطالعات نشان می دهد که سطح سرمی ۶۰۰-۱۵۰ میلی گرم منجر به کاهش بارز استفاده از مواد افیونی دیگر می شود. رسیدن به این سطح سرمی نیازمند دوز روزانه ۱۰۰-۶۰۰ میلی گرم است.
در این سطح سرمی مصرف هروئین نمی تواند موجب حالت نشئگی شود. متادون مسمومیت کبدی ندارد.
عوارض جانبی متادون
– تعریق، یبوست
– کاهش میل و عملکرد جنسی
– ناهنجاری های خواب
– گیجی
باید به خاطر داشت که متادون در نهایت یک ماده افیونی و وابستگی آور است و مصرف آن در روند درمان اعتیاد صحیح نیست.
نظر بدهید
نظر بدهید