معرفی تنباکو
تنباکو یا توتون، گیاهی با برگ های پهن است که به منظور استعمال دخانیات کشت می شود. برگ های خشک و بریده شده این گیاه را به صورت سیگار یا قلیان مصرف کرده و برگ های برش نخورده را نیز به صورت سیگار برگ مصرف می کنند. دود حاصل از سوختن تنباکو دارای ماده ای به نام نیکوتین است. پس از کشیدن ( تدخین) دود تنباکو، نیکوتین موجود در آن ظرف چند ثانیه وارد جریان خون شده و به مغز می رسد. نیکوتینی که به مغز می رسد باعث ترشح شدن لحظه ای آدرنالین در خون، و احساس لذت و انرژی می شود.
اثر آدرنالین تولید شده سریعا از بین رفته و باعث خستگی و کسل شدن فرد می شود. در این شرایط فرد مجددا به همان احساس ناشی از ترشح آدرنالین نیاز پیدا کرده و مجددا اقدام به مصرف می کند. به این دلیل که بدن به سرعت نسبت به نیکوتین مقاوم شده و تلورانس پیدا میکند، فرد برای دستیابی به لذت اولیه، مصرف خود را بیشتر و بیشتر کرده و از ظاهر شدن علائم خماری پیشگیری می کند. این سیکل احساس لذت و احساس نیاز بارها و بارها ادامه پیدا کرده و باعث بوجود آمدن بیماری اعتیاد به نیکوتین می شود.
در حدود ۴۰۰۰ نوع ترکیب شیمیایی در دود سیگار وجود دارد که حداقل ۲۵۰ عدد ار آن برای سلامتی انسان مضر هستند:
- بوتادی ان نوعی ماده شیمایی که از آن در فرآیند تولید لاستیک استفاده کرده و این ماده خطر ابتلا به سرطان غدد لنفاوی، سرطان معده و سرطان خون را افزایش می دهند.
- آکرولین نوعی گاز است که باعث بروز سرطان ریه می شود.
- آرسنیک ماده که از آن برای نگهداری چوب استفاده می کنند و این ماده باعث بروز بیماری های قلبی و سرطان می شود.
- بنزن ماده اولیه تولید بسیاری از مواد شیمیایی بوده که باعث بروز انواع سرطان به خصوص سرطان خون می شود.
- کادمیم نوعی فلز است که در فرآیند تولید باطری استفاده می شود و این ماده باعث اختلال در فرآیند ترمیم DNA شده و به سرخ رگ ها و کبد نیز آسیب می رساند.
- کروه عنصری است که در ساخت برخی آلیاژها و رنگ مورد استفاده قرار میگیرد و این ماده رابطه مستقیمی با سرطان ریه دارد.
- فرمالدئید نوعی ماده شیمیایی است که برای کشتن باکتری و محافظت از انسان ها و حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده بسیار سمی بوده و تاثیر زیادی در مبتلا شدن فرد به بیماری های رسوی دارد.
- پلونیوم ۲۱۰ نوعی ماده رادیواکتیو است که با استنشاق دود سیگار مستقیما وارد شش های می شود.
- تار( قطران) یک ماده جامد است که در بدن باعث افزایش خطر سرطان می شود. این ماده بر دندان ها، شش ها، و ناخن ها پسماندی چسبناک و قهوه ای رنگ از خود به جا می گذارد.
- مونوکسید کربن و نیکوتین ترکیب مضری از گازها ست که بر اثر کشیدن دود تنباکو وارد ریه ها و سپس جریان خون می شود. مونوکسید کربن میزان اکسیژنی که توسط گلبول های قرمز حمل می شود را کاهش می دهد. همچنین باعث افزایش میزان کلسترول خون شده و به تدریج رگ های خونی را تنگ تر می کند که این امر موجب ابتلا به بیماری های قلبی، گرفتگی رگ های خونی و حملات قلبی می شود. بسته به میزان و تکرار مصرف نیکوتین، این ماده بین ۶ تا ۸ ساعت پس از کشیدن سیگار یا قلیان در بدن باقی می ماند. به عنوان اعتیادآور ترین نوع مواد، نیکوتین دارای عوارض جانبی خماری نیز می باشد.
عوارض و تاثیرات نیکوتین:
نیکوتین ماده ای بسیار اعتیادآور است. بلافاصله پس از استعمال دود تنباکو، نیکوتین وارد جریان خون شده و ظرف تنها ۱۰ ثانیه به مغز می رسد. در آنجا با تاثیرگذاری روی مدارهای پاداش مغز باعث به وجود آمدن احساس لذت و نشاط می شود، هرچند این حالت چند دقیقه دوام می آورد. بنابراین فرد مصرف کننده اشتیاق بیشتری به مصرف پیدا کرده و برای ادامه یافتن احساس لذت و پیشگیری از بروز علائم خماری باز هم اقدام به مصرف می کند. در بلند مدت، مصرف نیکوتین باعث ایجاد تلورانس و مقاوم شدن بدن می شود. بنابراین علیرغم همه مستنداتی که مبنی بر زیان آور بودن مصرف دخانیات وجود دارد، این افراد نمی توانند مصرف خود را کنترل کنند چرا که بیماری اعتیاد در آنها توسعه یافته و آنها را معتاد کرده است.
نیکوتین باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری کرون و آرتریت روماتوئید شده ونقش به سزایی در بروز نشانه های بیماری خود ایمنی دارد.
مطالعات اخیر نشان داده است که ارتباط مستقیمی بین مصرف تنباکو و کاهش میزان تراکم استخوان وجود دارد. استعمال دود تنباکو در کنار دود تنباکو در کنار عوامل ماننده وزن، نوشیدن الکل و میزان تحرک جسمی در مبتلا شدن فرد به بیماری پوکی استخوان و افزایش احتمال شکستگی استخوان تاثیر به سزایی دارد. همچنین استخوان های بدن زنان و مردان مسنی که سیگار مصرف می کنند به تدریج ضعیف شده و تحلیل می رود. متوقف کردن استعمال دخانیات می تواند بعد از چندین سال، احتمال شکستگی را کاهش دهد. همچنین سطح استروژن خون آنان را کاهش داده و باعث قائدگی زود هنگام می شود.
مواد شیمیایی موجود در دود تنباکو به گلبول های قرمز خون و به عملکرد قلب آسیب می زند: ( آترواسکلروز،آنوریسم، بیماری های عروق کرونر قلب(PA)، سکته مغزی، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD)، امفیزم، برونشیت مزمن، ذات الریه).
دود کردن تنباکو علاوه بر فسمت های بدن، برای چشم ها نیز زیان آور است. حداقل ۷۰ نوع از سموم موجود در دود سیگار به طور مستقیم و غیر مستقیم در مبتلا شدن به سرطان نقش دارند.
از جمله این آسیب ها می توان به بیماری های زیر اشاره کرد:
- سرطان مثانه
- سرطان خون و مغز استخوان
- سرطان دهانه رحم
- سرطان مری
- سرطان های کلیه و حالب
- سرطان حنجره
- سرطان ریه
- سرطان های دهان، بینی و گلو
- سرطان پانکراس
- سرطان معده
- سرطان نای
عوارض سلامتی مصرف تنباکو
عوارض کوتاه مدت مصرف سیگار:
- تحریک شدن و سپس سرکوب فعالیت مغز و سیستم مرکزی اعصاب
- افزایش تمرکز
- تمدد اعصاب
- افزایش فشار خون و ضربان قلب
- گردش خون صعیف و کاهش گردش خون در انگشتان دست و پا
- حالت تهوع و زیاد شدن اسید معده ( احساس سوزش سر دل)
- کاهش اشتها، حس بویایی و چشایی
- زرد شدن پوست و لکه دار شدن انگشتان دست
- کاهش تناسب اندام و افزایش حساسیت به آنفولانزا
- تشدید زخم معده
- بهداشت ضعیف دهان و دندان
عوارض بلند مدت مصرف سیگار:
- انواع مختلف سرطان
- امفیزم
- ناتوانی جنسی در مردان و باروری پایین در زنان
- پیری زودرس و چین و چرک پوست
- پوکی استخوان
- دو برابر یا سه برابر شدن خطر حمله قلبی
- بیماری های عروقی، که میتواند منجر به قطع عضو شود
- افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی
نظر بدهید
نظر بدهید