سم زدایی درمان کاملی نیست ، بلکه مرحله نخست درمان است

 

سم زدایی یا مسمویت زدایی چیست ؟

مهم ترین و فوری ترین روش درمانی اعتیاد از نظر زیستی فیزیولوژیکی ، سم زدایی مواد یا مسمومیت زدایی است. گام اول درمان اعتیاد ( ترک اعتیاد ) به مواد به ویژه مواد افیونی ، کنترل نشانه های ترک است. اگر فردی از مصرف ماده ای که برای او وابستگی جسمی ایجاد کرده اجتناب کند ، دچار نشانه های آزار دهنده ترک می شود. این نشانه ها به قدری شدید و ناراحت کننده هستند که با وجود این که فرد مصمم به قطع مصرف ماده بوده ، اما قادر به تحمل این عوارض نیست و مجدداً مجبور به مصرف همان ماده می شود. سم زدایی مواد به معنای اقدامات درمانی لازم برای رهایی از وابستگی جسمی به مواد است. بنابراین ، در صورتی درمان بیمار می تواند توأم با موفقیت باشد که نشانه های ترک او کاهش پیدا کرده تا او بتواند در برابر عدم مصرف مقاومت کند و دوره ترک خود را به پایان برساند. این مرحله از درمان ، سم زدایی یا مسمومیت زدایی گفته می شود.

سم زدایی مرحله ای حساس از درمان وابستگی به مواد است که اگر بدون آمادگی قبلی و روان درمانی و قبل از ایجاد انگیزه کافی و به شکل زودرس انجام شود منجر به شکست می شود. سم زدایی درمان کاملی نیست ، بلکه مرحله نخست درمان است و بعد از مسمومیت زدایی ، به درمان طولانی مدت یا عمیق احتیاج است. روش های مسمومیت زدایی به صورت سرپایی ، بستری ، روش نیمه بستری و سم زدایی سریع و فوق سریع است که هر کدام مزایا و معایبی دارد. برخلاف سم زدایی از الکل و بعضی مواد که درمان سرپایی اغلب موثر است ، به عقیده برخی از پژوهشگران سم زدایی سرپایی مواد مخدر با موفقیت زیادی همراه نیست و در صورتی که پس از سم زدایی بیمار از شرکت فعال در گروه درمانی ، مشاوره با روانشناس و همچنین پیگیری درمانی خودداری کند ، اقدامات درمانی با موفقیت چندانی همراه نخواهد بود. بر اساس یکی از بررسی ها تقریباً ۵۰ درصد بیماران وابسته به مواد افیونی طی شش ماه اول پس از سم زدایی و بیش از ۹۰ درصد پس از ۹ تا ۱۲ ماه مجدداً به مصرف بر می گردند. بنابراین در مرحله سم زدایی ، روانشناسان در پیشگیری از عود نقش بسیار مهمی ایفا می کنند.

وظیفه روانشناسان و سایر کارشناسان بهداشتی در مرحله سم زدایی عبارتند از :

–  ارزیابی نوع و مقدار مصرف ( دوز مصرف مواد )

–  ارزیابی پیامدهای روانشناختی مشکلات جسمی و خانوادگی بیمار

–  سنجش وضعیت روانشناختی و ویژگی های شخصیتی فرد

–  آموزش روش های مقابله ای به بیمار و خانواده او

–  تدوین یک برنامه جامع درمان روانشناختی به منظور پیشگیری از عود

 

شیوه های مختلف سم زدایی یا مسمومیت زدایی وجود دارد که عبارتند از :

–  سم زدایی کوتاه مدت با کلونیدین

–  سم زدایی کوتاه مدت با متادون ( بر خلاف سایر مراکز درمانی ترک اعتیاد ، این روش درمانی در کلینیک ترک اعتیاد دی به هیچ وجه استفاده نمی شود )

–  سم زدایی بلند مدت با متادون ( بر خلاف سایر مراکز درمانی ترک اعتیاد ، این روش درمانی در کلینیک ترک اعتیاد دی به هیچ وجه استفاده نمی شود )

–  سم زدایی سریع

–  سم زدایی فوق سریع

نظر بدهید