داروی ترک اعتیاد گیاهی

تا کنون بطور علمی فواید داروهای گیاهی در ترک اعتیاد به اثبات نرسیده است. در اغلب موارد هیچگونه نظارت علمی و پزشکی برتهیه اینگونه داروهای به اصطلاح گیاهی و عطاری وجود ندارد. در واقع در اغلب این نوع کپسول ها یک داروی مخدری معمول مانند ترامادول و متادون که اعتیاد آور بوده و عوارض خود را دارند (در مبحث مربوطه ذکر شده است ) با یکسری مواد گیاهی مخلوط می گردد که اغلب این گیاهان عوارض جدی جسمانی و بویژه روانشناختی از جمله افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، بدبینی و …) دارند و به علت ناشناخته بودن ترکیب مربوطه درمان عوارض و مسمومیت ها می تواند بسیار دشوار باشد .

این تبلیغات همه جا پیش چشم هستند؛ پشت شیشه عطاری ها یا در سایت های اینترنتی و زیرنویس برنامه های ماهواره ای، «ترک اعتیاد با مواد گیاهی و کاملا بی خطر»، «بدون خماری و ضعف، خیلی راحت ترک کنید!» و … اما اخیرا سازمان پزشکی قانونی خبری منتشر کرده مبنی بر اینکه تعداد مرگ های ناشی از مصرف داروهای غیرمجاز ترک اعتیاد رو به افزایش است و جوانان بسیاری جان خود را اینگونه از دست داده اند. اما چرا این داروها باعث مرگ می شوند؟ با هم نظر متخصصان را می خوانیم.
مصرف خودسرانه ترامادول ممکن است باعث اعتیاد، تشنج های مکرر و از بین رفتن حافظه کوتاه مدت و هوش فرد شود. افرادی هستند که بعد از مصرف این قرص برای مدت طولانی دچار سردردهای مداوم و ماندگارمی شوند.  

مرگ در دوره ترک چه دلایلی دارد؟

یکی از دلایل مرگ در دوره ترک اعتیاد این است که فرد بیماری های قلبی، کلیوی و … داشته باشد و آن را به پزشک نگفته باشد. همچنین استفاده همزمان دارو با مواد مخدر و نیز استفاد کردن خارج از دستور پزشک می تواند جان فرد را به خطر بیندازد. حتی مصرف یک دوز بیشتر از دارو امکان دارد فرد را به حالت کما ببرد! داروهای ترک اعتیاد عوارض خاص خود را دارند. برای مثال ممکن است موجب رسوب کلیوی، کبدی و … شوند، به همین دلیل بیماران باید تحت نظر پزشک به طور مرتب آزمایش بدهند.

اما اگر بیماران خودسرانه ترک کنند ممکن است یک روز حالت عصبی و استرسی شان بیشتر باشد و دوز دارو را بیشتر کنند و در مقابل آن، یک روز حال شان بهتر باشد و دوز دارو را کمتر کنند این بالا و پایین کردن دوز تأثیر مستقیم روی قلب و عروق می گذارد و امکان دارد کشنده باشد. حتی پزشکان نیز بعد از اتمام دوره دکترای شان اگر می خواهند در زمینه داروهای ترک اعتیاد کار کنند باید دوره های این درمان هاي خاص را جداگانه بگذرانند.

نکته مهم: هیچ گاه نباید این داروها را خودسرانه مصرف کرد.

این داروها گیاهی نیستند!

لحظه نما: در طرح تحقیقاتی سازمان که در قالب پایان نامه دانشجویی انجام شد، ۸۰ نوع داروی گیاهی ترک اعتیاد عرضه شده در عطاری ها مورد بررسی قرار گرفت که ۸/۸۳ درصد این داروها به شکل کپسول، ۸/۱۳ درصد به شکل قرص، ۳/۱ درصد به شکل شربت و ۳/۱ درصد نیز به شکل پودر عرضه می شدند.

براساس آنالیز صورت گرفته، تمامی این داروها بوی گیاه داشتند در حالی که ترکیبات شان عمده تا شیمیایی بود و تنها از گیاه اسپند برای دادن طعم و بوی گیاهی در این داروها استفاده شده بود. ترکیبات داروهای گیاهی ترک اعتیاد عطاری ها شامل دیفنوکسیلات، ترامادول، آتروپین، کدئین، فلوکستین، دکسترومتورفان، سیپروهپتاتین و … بود. داروهای آنالیز شده عمدتا دست ساز و تولید داخل است و مصرف خودسرانه آن ها قطعا عوارض بسیاری دارد.

افزایش شدید مرگ های ناشی از ترامادول

طی بررسی های انجام شده در سال های اخیر متأسفانه با مرگ هایی مواجه شده ایم که به دنبال مصرف داروهای ترک اعتیاد اتفاق افتاده و در نمونه های اخذ شده از این اجساد ترکیبات داروهای ترک اعتیاد قابل شناسایی است.
همین موضوع موجب شد که آنالیز داروهای ترک اعتیاد عرضه شده در عطاری ها را در دستور کار قرار دهیم.

از ۲ سال پیش در پی افزایش آمار مرگ و میر ناشی از مصرف غیرمجاز ترامادول به دستور وزارت بهداشت ترامادول به عنوان دارویی تحت کنترل معرفی شد بهاین معنا که فروش و عرضه آن باید تحت نظر باشد. علت تحت کنترل اعلام شدن ترامادول این بود که مصرف آن در جامعه به ویژه در بین جوانان رو به افزایش است و با افزایش مصرف آن شاهد مرگ های ناشی از مصرف این دارو بودیم. از سویی ترکیب ترامادول با داروهای دیگر و مصرف آن به عنوان قرص های ترک اعتیاد گیاهی در فرد عوارضی همچون سندرم های متابولیستی خطرناک ایجاد می کند که در مواردی مرگ را به دنبال دارد.

مصرف ترامادول ۵۰ درصد بیشتر شده است!

هدف پزشکی قانونی از اعلام ترکیبات داروهای گیاهی ترک اعتیاد عرضه شده در عطاری ها یا از طریق ماهواره که عمده ماده تشکیل دهنده آن ها دیفنوکسیلات و ترامادول است، آگاهی دادن به افراد جامعه و هشدار در مورد مصرف آن هاست.
در پژوهشی که در مورد افزایش مصرف ترامادول در کشور انجام شد معلوم شد ظرف ۴ یا ۵ سال مصرف این ماده در کشور ۴۰ تا ۵۰ برابر شده و از آنجا که این دارو مانند یک ماده مخدر عمل می کند افراد بدون اطلاع از عوارض، آن را مورد استفاده قرار می دهند در حالی که در یک سال گذشته مرگ های ناشی از سوءمصرف ترامادول به شدت در کشور افزایش یافته است.

نظارت بر عطاری ها بر عهده وزارت صنعت است

مجوز فعالیت عطاری ها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و تحت نظر صنف عطاران و سقط فروشان صادر می شود و نظارت بر فعالتی آن ها نیز بر عهده همین وزارتخانه و تیم های بازرسی آنان است. در مورد داروهای ترکیبی که با عنوان چاقی، لاغری، درمان اعتیاد، برخی بیماری ها و … در عطاری ها عرضه می شود. نگرانی هایی وجود دارد زیرا مصرف این ترکیبات ضمن تحمیل بار اقتصادی بر نظام سلامت کشور به مردم و جامعه نیز آسیب می رساند.

عرضه داروهای ترکیبی در عطاری ها ممنوع است.

در زمان دولت دهم مصوبه ای از دولت گرفته شد که براساس آن توزیع داروهای ترکیبی را در عطاری ها ممنوع اعلام کردیم. این مصوبه به وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز ابلاغ و با حضور نمایندگان این وزارتخانه، وزارت بهداشت و صنف عطاری ها جلسات و کارگروه هایی در این زمینه تشکیل شد. با توجه به عرضه داروهای غیرمجاز و غیرگیاهی در برخی عطاری ها، وزارت بهداشت این آمادگی را دارد که یک نماینده به همراه تیم بازرسی وزارت صنایع به عطاری ها بفرستد تا تخلفات آنان در حوزه عرضه داروهای ترک اعتیاد و … را شناسایی کرده و زمینه وجود ندارد اما باید نسبت به شناسایی و برخورد با عطاری های متخلف اقدام کرد. در سال های اخیر برخی عطاری ها بدون مجوز دایر شده اند، عطاری تنها مجاز به عرضه گیاهان دارویی هستند بنابراین عرضه هر گونه فرآورده و داروی ترکیبی در عطاری ها غیرمجاز است.

این داروها اعتیادآورند!

اکثر ترکیبات داروهای ترک اعتیاد عطاری هاشامل ترامادول، کدئین، دیفنوکسیلات و … به شدت اعتیادآور هستند. داروهای ترک اعتیاد باید تحت نظر پزشک و با دوز مشخص تجویز و مصرف شوند زیرا استفاده از داروهای ترک اعتیاد عرضه شده در عطاری ها براساس آنالیز صورت گرفته در پزشکی قانونی عوارضی را به همراه دارد که ممکن است موجب مرگ افراد شود.

داروهای ترک اعتیاد عرضه شده در عطاری ها ترکیبات استانداردی ندارند و این داروها در ایران آن هم در کارگاه های زیرزمینی تولید می شوند. ترکیبات این داروها که با عنوان گیاهی عرضه می شود عمدتا شیمیایی است و تنها از اسانس های گیاهی برای طعم دادن به آن استفاده می شود.

در روزهای اول مصرف، داروهای گیاهی ترک اعتیاد عطاری ها اثر بسیار خوبی بر فرد معتاد می گذارد اما به مرور فرد باید میزان مصرف داروها را افزایش دهد بنابراین داروها نه تنها موجب ترک نمی شود بلکه عوارض جبران ناپذیری را برای فرد مصرف کننده ایجاد می کنند. در سال گذشته وزارت بهداشت ورود و توزیع داروی ترامادول را محدود کرد اما متأسفانه امروزه با پدیده قاچاق ترامادول مواجه هستیم. از سویی دیگر شاهد توزیع داروی متادون در عطاری ها هستیم در حالی که مصرف متادون بدون تجویز پزشک عوارض متعدد و حتی مرگ به دنبال خواهد داشت.

عطاری ها تنها مجاز به عرضه گیاهان دارویی هستند بنابراین عرضه هرگونه فرآورده و داروی ترکیبی در عطاری ها غیرمجاز است.

از داروهای لاغری کشنده تا سقط و ترک اعتیاد گیاهی خطرناک در عطاری ها

 نظام سلامت در زمینه فروش داروهای گیاهی در عطاری ها دغدغه بسیار دارد، هم اکنون در عطاری ها داروهای درمان چاقی، لاغری، دیابت و بیماری های عصبی مانند ام اس و ترک اعتیاد گیاهی به فروش می رسد که بسیاری از آنها در ماهواره ها تبلیغ می شود.

امروزه در هر خیابانی که قدم برمی داری به فاصله چند متری شاهد عطاری هایی هستید که محل عرضه گیاهان دارویی بوده و تبلیغات فراوانی بر در و دیوارشان به چشم می خورد که نظر افراد را به خود جلب کرده و تبلیغاتی برای لاغری، رفع جوش، افزاینده میل جنسی، ترک اعتیاد و از این قیبل امور می کنند.

حرفه عرضه گیاهان دارویی می تواند حرفه ای مناسب محسوب شود که امروزه به دلیل سود فراوانی که برای فروشنگان آن دارد محلی برای سوءاستفاده از شهروندان و به سلامت انداختن سلامتی آنها تبدیل شده است.

بسیاری از فروشندگان گیاهان دارویی از استقبال مردم سوءاستفاده می کنند چرا که بسیاری از آنها تصور می کنند که گیاهان دارویی مانند داروهای شیمیایی پر عارضه نیستند و فروشندگان گیاهان دارویی از این راه سود کلانی به جیب می زنند.

بسیاری از مردم تصور می کنند که داروهای گیاهی بی عارضه هستند و سر خود و بدون تجویز پزشک اقدام به خریداری گیاهان دارویی می کنند  به همین دلیل مصرف خودسرانه داروهای گیاهی از سوی بسیاری از شهروندان و استقبال زیادی که از این داروها وجود دارد، این روزها تعداد عطاری های مجاز و غیرمجاز نیز در حال افزایش است.

باید دانست که عطاری جایگاه تجویز دارو و درمان بیماری نیست و آنها صلاحیت دخالت در امور پزشکی را ندارند که این کار دخالت مستقیم در امور پزشکی محسوب شده و تجویز های نادرست موجب بروز مشکلاتی برای افراد می شود.

براساس تحقیقاتی، بیش از ۹۰ درصد از داروهای ترک اعتیاد گیاهی در عطاریها، حاوی داروی شیمیایی دیفنوکسیلات است و البته از آن خطرناک تر، داروهای اعتیادآوری مانند ترامادول و کدئین. آن هم در شرایطی که ترامادول این روزها به عنوان یکی از داروهای اعتیادآور و روانگردان شناخته می شود و اعتیاد به آن بسیار خطرناک است.

مسعود محبی عطار و کارشناس گیاهان دارویی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم می گوید: بسیاری از عطاری ها زیر مجموعه صنف خوارو بار فروشان و فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی هستند. بازرسی وزارت بهداشت زیاد قاطعانه نیست فقط نگاه سطحی و مختصر می کنند و اکثراً مشکلات با یک صحبت ساده حل می شود.

این کارشناس گیاهان دارویی اضافه می کند: عطاری ها مجوز فروش داروهای گیاهی را ندارند چرا که فارغ التحصیلان طب سنتی به اندازه ای تبحر پیدا نکرده اند که بتوانند داروخانه گیاهان دارویی را اداره کنند و داروخانه ها هم آنقدر دارو دارند که زمانی را برای عرضه داروهای گیاهی نمی گذارند.

وی ادامه می دهد: ولی باید بدانیم که عطاری ها زیر مجموعه سقط فروشان هستند و محل عرضه داروهای گیاهی نیستند . در اصل فروش هرگونه دارو در عطاری ها مجاز نیست و عطاری ها مجاز به فروش گیاهان مفرد و عرقیات هستند.

این عطار می افزاید: یک صنف جدا برای این عطاران باید ایجاد شود که هر کس تمایل به تاسیس عطاری دارد ابتدا آموزش صحیح ببیند تا گیاهان دارویی را از هم تشخیص بدهد. امروز چنین آموزشی وجود ندارد و بسیاری از عطاران بادرنجبویه را از استخودوس تشخیص نمی دهند که این مسئله می تواند با جان مردم بازی کند.

محبی می گوید: سخت گیری برای عطاری ها باید قوی تر و منسجم تر باشد تا با سلامت مردم بازی نشود ؛ الان عطاری فروشندگی شده است، در عطاری ها داروهای ترکیبی برای ترک اعتیاد و افزاینده میل جنسی وجود دارد که بسیاری از آنها در ترکیباتشان داروهای خارجی پودر شده ای است که عوارض بدی دارد و از ۲ تا ۷ هزار تومان به فروش می رسد ولی متاسفانه بازرسی هایی که برای عطاری ها صورت می پذیرد منسجم نیست و یک ماه بازرسی انجام می دهند و ممکن است که مدت ها به بازرسی نداشته باشند.

محمود خدادوست معاون طب سنتی وزارت بهداشت اظهار می دارد: ارائه مجوز به عطاری ها بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت و زیر نظر صنف سقط فروشان است.

به گفته وی نظام سلامت در زمینه فروش داروهای گیاهی در عطاری ها دغدغه بسیار دارد ، هم اکنون در عطاری ها داروهای درمان چاقی، لاغری، دیابت و بیماری های عصبی مانند ام اس و اقسام دیگر به فروش می رسد که نه تنها بسیاری از این داروها، بی نام و نشانی هستند بلکه بسیاری از آنها که در ماهواره ها تبلیغ می شود و داروهای شیمیایی بوده که با اضافه کردن گیاهانی مانند زردچوبه و انیسون تغییر رنگ و تغییر بو داده است. استفاده از این داروها عوارض زیادی به نظام سلامت وارد می کند و بار مالی زیادی را متحمل می شود. همچنین موجب می شود که از باور و اقبال مردم سوءاستفاده شود و عدم اطمینان به داروهای گیاهی را بر افراد جامعه ایجاد کند.

معاون مرکز تحقیقات پزشکی قانونی ادامه می دهد: در دولت گذشته مصوبه ای تصویب شد که عطاری ها اجازه توزیع داروهای ترکیبی به هر عنوانی را ندارند و فروش داروهای ترکیبی در عطاری ها ممنوع است و این مصوبه به وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز اعلام شد.

خدادوست می گوید: اصولاً عطاری ها محل داروهای گیاهی نیست، بلکه مجاز به فروش گیاهان مفرد هستند. پیرو جلسه ای که با وزارت صنعت، معدن و تجارت و صنف سقط فروشان داشتیم قرار شد که اگر لازم باشد آموزش هایی را به عطاران بدهند و این کار را وزارت بهداشت انجام می دهد و حتی قرار شد که یک بازرس از وزارت بهداشت، به عطاری ها نیز بازرسی داشته باشد.

وی می افزاید: بسیاری از عطاری ها مجوز تاسیس ندارند و بدون ارائه مجوز از صنف خودشان مشغول به ارائه خدمات هستند که این مساله می تواند به مردم و نظام سلامت آسیب جدی وارد کند . ورود کارشناسان وزارت بهداشت در سیستم نظارتی می تواند اثر گذار باشد. در سازمان غذا و دارو نیز جلسه مشترکی با وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گرفت که وزارت بهداشت اعلام آمادگی برای فرستادن کارشناس و دستور بازرسی از عطاری ها را داشتند.

فراز مجاب استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و استاد داروسازی گیاهی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم می گوید: طبق قانون عطاری ها فروشگاه هایی هستند که برای درمان بیماری ها نیست بلکه فروش و عرضه گیاهان دارویی به مردم است و افراد نباید برای معالجه به عطاری ها مراجعه کنند و این قانون به طور رسمی به آنها ابلاغ شده است و فقط فروشنده گیاهان دارویی هستند.

به گفته وی در بین عطاری ها کسانی که مسن تر هستند قدرتشان در تشخیص برخی از بیماری ها بر اساس طب سنتی بیشتر است ولی برخی از عطاری های جدید که جوان هستند بنابراین اظهارنظر های عطاران جوان می تواند مشکل زا باشد و حتی برخی از گیاهان دارویی را اشتباه به مردم عرضه می کنند که عارضه به افراد وارد می کنند.

استاد داروسازی گیاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه می کند: داروهای چاق کننده که در عطاری ها به فروش می رسد دارای کورتون بوده و مصرف کورتون با تشخیص پزشک و برای برخی از بیماری ها اشکال ندارد و از عوارض ترکیبات کورتونی موجب ادم یا افزایش آب در بدن می شود که چاقی کاذب ایجاد کرده و مصرف به این شکل صحیح نیست و به سرعت به حالت اول برمی گردد، کورتون دارای عوارضی همچون بر ارگان های تولید کننده کورتون مانند غدد فوق کلیوی تاثیر می گذارد و باعث از کار افتادن کلیه شود و حتی مواردی از بروز مرگ با مصرف چنین داروهایی گزارش شده است.

شیران، گیاه شناس و مدیر کنترل کیفیت یکی از شرکت های تولید کننده داروهای گیاهی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم اظهار می دارد: افراد عطاران را به عنوان مرجع تشخیص و درمان بیماری قرار ندهند.

به گفته وی یک سری از گیاهان دارویی مانند گل گاوزبان که افراد به هنگام عصبانیت و برای آرامش اعصاب از آن استفاده می کنند برای همه افراد مفید نبوده و موجب بروز مشکلات قلبی و عروقی می شود. همچنین فشارخون را افزایش داده و اگر کسی مبتلا به فشارخون باشد در معرض خطر قرار می گیرد.

جواد علوی در کارشناس طب سنتی در گفت و گو با خبرنگارتسنیم می گوید: عطاران سرخود رژیم لاغری به افراد می دهند و داروهای لاغر کننده به آنها تجویز می کنند بدون اینکه مزاج افراد را بدانند چرا که تجویز داروهای گیاهی و حتی گیاهان دارویی بدون تشخیص مزاج به بیمار صدمه زیاد وارد می کند.

به گفته وی گیاهان دارویی داری عوارضی است که اگر در صورت سرخود مصرف شود مشکل آفرین خواهد بود. به عنوان مثال به یک خانمی که بیماری رحمی داشت گیاه دارویی تجویز کردیم ولی چون در این گیاه در داروخانه درمانگاه وجود نداشت فرد را برای خرید به عطاری ارجاع دادیم عطار گیاه دارویی دیگری را اشتباه به فرد داده بود و این خانم پس از ۲ هفته مراجعه کرد و مشاهده کردیم که بیماریش عود کرده و یک هفته به دلیل انقباضات شدید رحمی بیمارستان بستری شده بود.

این کارشناس طب سنتی می افزاید: لزوم آموزش گیاهان دارویی به عطاران بسیار اهمیت دارد چرا که جان افراد به خطر می افتد بسیاری از افراد تصور می کنند که گیاهان دارویی بدون خطر هستند ولی گیاهان دارویی دارای از درجه قوا یا تاثیر در بدن هستند که داروهای درجه اول و دوم مشکل خاصی ایجاد نمی کنند ولی در مورد داروهای درجه سوم باید گفت که این داروها بسیار قوی هستند که استفاده از آنها باید با دقت زیادی همراه شود زیرا می تواند افعال طبیعی را بر هم زند. همچنین داروهای درجه چهارم اگر درست استفاده نشود می تواند موجب هلاکت فرد شود چرا که بسیار قوی است.

وی بیان می کند: عطاری ها که گیاهان مفرد را می فروشند مشکلی ایجاد نمی کنند ولی عطاری هایی که داروهای مکمل می دهند مشکل ایجاد می کنند. امروزه در برخی از عطاری تبلیغات گسترده ای درباره داروهای افزایش میل جنسی می دهند که به همه افراد توصیه نمی شود چرا که مزاج این داروها با بدن همه افراد سازگار نیست و ممکن است به سایر ارگان های بدن ضرر وارد کند.

علوی می افزاید: بسیاری از عطاری ها با تجویز غلط دارو طب سنتی را زیر سوال برده اند که این قضیه موجب شده است که اعتماد افراد را به طب سنتی کاهش دهند در صورتی که طب سنتی مکمل طب نوین بوده و همراه و همگام آن در درمان بیماری هاست و در مواردی هم بسیار قوی تر از طب جدید کار می کند.

وی می گوید: عطاران باید گیاهان دارویی را بر اساس مزاج فرد، فصل و مزاج سن ارائه دهند و تجویز گیاهان اشتباه بدون در نظر گرفتن مزاج فرد می تواند به سلامتی لطمه وارد کند.

به گفته وی برخی از داروهای لاغری که در عطاری ها به فروش می رسد، مکانیسم اثرشان این است که خون را رقیق کرده و مواد زاید را برای خروج آماده می شود ولی چون بعد از مصرف دارو به فرد توصیه ای درباره پاکسازی بدن نمی شود، مواد زائد فقط رقیق می شود و در خون روان شده و به اعضاء رئیسه (قلب، مغز، کبد و تخمدان ها)   لطمه وارد می کند چرا که معمولاً بعد از رقیق شدن مواد زائد با تدابیری بدن را وادار به خروج مواد به وسیله اسهال یا استفراغات دیگر می کنند تا خون پاکسازی شود.

این کارشناس طب سنتی عنوان می کند: برخی از داروهایی که برای لاغری به فرد می دهند کشنده است چرا که مواد شیمیایی وارد دارو کرده اند و به اسم گیاهی به فروش می رسد و در طول مدت کوتاهی ممکن است که فرد لاغر شود.

علوی می افزاید: در داروهایی که برای چاق شدن به فروش می رسد معمولاً دارای کورتون بوده و فرد در مدت کوتاهی چاق می شود که این چاقی، چاقی خوبی نبوده و به بدن ضرر فراوان وارد می شود چرا که کورتون کبد را تحریک کرده و لزوجیت خون را افزایش می دهد و ر طوبت بدن بیش تر شده و فرد دچار چاقی شحمی یا چربی می شود که خود عامل بروز بسیاری از بیماری هاست.

وی اضافه می کند: چاقی که در اثر مصرف کورتون ها ایجاد می شود در مدت کوتاهی موجب تجمع چربی اطراف قلب شده که خطرات بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

این کارشناس طب سنتی با بیان اینکه آموزش به عطاران می تواند از بروز بسیاری از مشکلات در طب سنتی کاهش دهد، یادآور می شود: افراد باید با توجه به مزاجشان گیاهان دارویی یا داروهای گیاهی مصرف کنند و طبق تجویز پزشک حاذق و مزاج شناس متبحر دارو باشد تا به سلامتیشان لطمه وارد نشود.

یکی از دانشجویان PHDطب سنتی درباره تجویز اشتباه یکی از عطاری ها به زن جوانی که بعد از ۱۰ سال باردار شده بود، اظهار می دارد: بیماری به یکی از درمانگاه های طب سنتی زیر نظر دانشگاه طب سنتی مراجعه کرده بود که نابارور بود و پس از یک دروره درمانی ۶ ماهه باردار شد.

این خانم برای کاهش درد معده خود به یکی از عطاری ها مراجعه کرده بود و به او گیاهی به نام زنیان تجویز کرده بود این خانم بدون توجه به اینکه داروهای گیاهی نیز خطرات خودش را دارد گیاه را مصرف کرد و پس از گذشت ۳ روز دچار خونریزی شدید شد که به بیمارستان منتقلش کردند، بچه خود را سقط کرد و تجویز اشتباه عطار موجب شد که زنی بعد از ۱۰ سال باردار شده بود بچه خود را از دست بدهد.

یکی دیگر از دانشجویان PHD عنوان کرد که یکی از بیماران گیاه دارویی را از عطاری خریداری کرده بود همراه خود به درمانگاه طب سنتی آورده بود این بیمار عنوان کرد که در اثر استفاده از این دارو دچار دچار خونریزی های شدید شده بود که استادمان وقتی گیاهی که این خانم از عطاری خریداری کرده بود مشاده کرد متوجه شد که این گیاه با مواد دیگر ترکیب کرده اند و رنگ آن کاملا شبیه گیاه مورد نظر بود ولی چون دارای خواص بازکننده گی قاعدگی داشت این بیمار با مصرف آن مشکل برایش پیش آمده بود.